Sáng 10/6/2022, tọa đàm “Phát triển đô thị và những nguy cơ mới” đã được Viện Pháp tại Việt Nam, Viện Nghiên cứu vì sự Phát triển (IRD), Trung tâm Quốc tế Đào tạo và Nghiên cứu Toán học và Quỹ Đổi mới Sáng tạo Vingroup (VINIF) phối hợp tổ chức tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Sự kiện có sự góp mặt của các viện trưởng, hiệu trưởng từ các viện nghiên cứu, trường đại học, cùng rất nhiều nhà khoa học trong và ngoài nước, đặc biệt là trong cộng đồng Pháp Ngữ. Chương trình cũng thu hút sự quan tâm hàng trăm khán giả tham dự trực tiếp, hàng ngàn lượt theo dõi qua Facebook. Các đơn vị báo chí cũng đã theo dõi và đưa tin về sự kiện.
Tọa đàm “Phát triển đô thị & Những nguy cơ mới” là dịp để thảo luận về những nguy cơ mới của đô thị (lũ lụt, ô nhiễm không khí và dịch bệnh), và phương pháp hiện có để thể hiện những vấn đề này một cách dễ xem và dễ hiểu hơn bằng mô hình hóa mô phỏng. Phương pháp này dựa trên việc xây dựng và mô phỏng các thế giới nhân tạo, nơi hành vi của các tác nhân và môi trường xung quanh được thể hiện một cách chi tiết.
“Sự phát triển bền vững, đặc biệt trong bối cảnh đô thị, là trọng tâm của các dự án hợp tác mà Viện Pháp tại Việt Nam đã và đang triển khai trong hơn một năm qua. Chúng tôi tổ chức các buổi tọa đàm về chủ đề này với mong muốn chia sẻ về những chủ điểm tạo nên bối cảnh sống của chúng ta hôm nay và tạo hình của các thành phố trong tương lai. Từ đó đưa ra phương án giải quyết thách thức và tận dụng cơ hội tại các đô thị với tầm nhìn dài hạn và phát triển bền vững”, bà Frederique Horn (Viện Pháp tại Việt Nam) chia sẻ.
Theo PGS. Phan Thị Hà Dương (Viện Toán học và Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup): “Trung tâm Quốc tế Đào tạo và Nghiên cứu Toán học UNESCO và Quỹ VINIF trong hai năm qua đã tổ chức nhiều bài giảng và ngày khoa học về các vấn đề phát triển khoa học công nghệ gắn với đời sống xã hội và môi trường. Để hưởng ứng “Năm Quốc tế Khoa học Cơ bản về Phát triển Bền vững” theo Liên hợp quốc, chúng tôi đã hợp tác cùng Viện Pháp tại Việt nam, tổ chức chuỗi sự kiện chuyên đề “(Những) Thành phố bền vững” với các tọa đàm về các chủ đề như ô nhiễm môi trường, quản lý nguồn nước, quy hoạch đô thị, giao thông công cộng, v.v. nhằm đem đến những góc nhìn đa dạng về việc phát triển bền vững”.
Hình dung về thành phố của ngày mai và thể hiện trực quan ngay từ hôm nay để giúp tất cả các tác nhân liên quan hiểu được tính phức tạp, cùng đánh giá rủi ro cũng như thảo luận về tiến trình thay đổi và hoạch định của thành phố. Đây là mục tiêu được hướng tới bởi các phương pháp mô hình hóa tích hợp, ví dụ như phương pháp mô hình hóa dựa trên tác tử, với khả năng nghiên cứu các quỹ đạo có thể xảy ra, xác định các phân nhánh của chúng, đặc biệt là các phân nhánh liên quan đến các nguy cơ mới và tính dễ bị tổn thương của quần thể dân số.
Những phương pháp mô hình hóa này dựa vào việc xây dựng và mô phỏng thế giới nhân tạo, nơi hành vi của các tác nhân và môi trường xung quanh được thể hiện một cách chi tiết. Những phương pháp này đang dần trở thành một công cụ thiết yếu để bàn về các vấn đề xã hội – môi trường cũng như để nghiên cứu, thậm chí để xây dựng các kịch bản ứng phó với những hạn chế, đôi khi là mâu thuẫn nhau, của các bên liên quan.
Mô hình hóa cho phép chúng ta thỏa sức tưởng tượng trong khi trong thực tế thì không thể. Mô hình hóa cũng giúp tạo ra những mô phỏng mới về thành phố kèm theo những bất cập có khả năng xảy ra. Nhờ vậy, chúng ta có thể xem xét lại các hoạt động của mình, hình dung thành phố theo một cách khác và được hỗ trợ trong quá trình chuyển đổi sang lối sống đô thị bền vững.
Tại tọa đàm, ba diễn giả – nhà nghiên cứu đầu ngành giới thiệu 3 dự án cụ thể về mô hình hóa mô phỏng các nguy cơ ở đô thị, bao gồm: Thiết kế các chiến lược sơ tán trong trường hợp lũ lụt (dự án ESCAPE), Mối liên hệ giữa phương thức tổ chức của thành phố và ô nhiễm không khí (dự án Hoan Kiem Air) và Chính sách y tế trước tình hình dịch bệnh ở các đô thị (dự án COMOKIT). Thông qua đó, chúng ta sẽ hiểu mô hình hóa được sử dụng như thế nào trong việc ra quyết định của các cơ quan công quyền. Tọa đàm cũng là dịp để giải đáp những câu hỏi và thắc mắc về những rủi ro có thể nảy sinh trong quá trình sử dụng các mô hình này.
Tọa đàm có sự tham gia của các diễn giả: Chuyên gia nghiên cứu Tin học Alexis Drogoul, Chuyên gia nghiên cứu Tin học Patrick Taillandier, Tiến sĩ Khoa học Máy tính Nguyễn Ngọc Doanh và được điều phối bởi Chuyên gia nghiên cứu Tin học Hồ Tường Vinh.
Chương trình “(Những) Thành phố bền vững” tổ chức lần đầu vào tháng 11 năm 2021 với 02 tọa đàm, 08 bài báo cáo từ các chuyên gia trong và ngoài nước, hơn 100 người tham dự và 5400 lượt theo dõi trực tuyến. Tiếp nối thành công đó, tháng 04 vừa qua tại TP. Hồ Chí Minh, chuỗi 05 tọa đàm với tên gọi “Những ngày Phát triển bền vững 2022”, quy tụ hơn 20 chuyên gia đầu ngành đến từ Pháp và Việt Nam đã được thực hiện để cùng chia sẻ, thảo luận về chủ đề phát triển bền vững tại Việt Nam qua những góc nhìn khác nhau. Sự kiện thu hút hơn 550 người tham dự, 5800 lượt xem và gần 9000 lượt tiếp cận qua Facebook, bao gồm:
- Tọa đàm: Nghĩ và sống thành phố của ngày mai;
- Tọa đàm: Tái định nghĩa kiến trúc ở Đông Nam Á;
- Tọa đàm: Ô nhiễm không khí;
- Tọa đàm: Quản lý bền vững nguồn nước;
- Tọa đàm: Cảnh quan nguồn nước và quy hoạch đô thị;
- Tọa đàm: Công trình xanh;
- Tọa đàm: Moto – Metro: Những thách thức của giao thông đô thị.
Chuỗi sự kiện này được tổ chức với sự tài trợ của Viện Pháp Paris, Quỹ Đổi mới Sáng tạo Vingroup, Trung tâm Quốc tế Đào tạo và Nghiên cứu Toán học UNESCO, Artelia Vietnam, Vucico, Olmix.
Tìm hiểu thêm về sự kiện:
Báo Khoa học và Đời sống: Phát triển đô thị và những nguy cơ mới: Góc nhìn đa dạng về phát triển bền vững | Khoa học và Đời sống (khoahocdoisong.vn)
Báo Công dân & Khuyến học: Những nguy cơ mới của phát triển đô thị (congdankhuyenhoc.vn)
Báo Le Courrier du Vietnam: Les nouveaux risques amenés par l’urbanisation au menu d’une table ronde (lecourrier.vn)