Đây là chủ đề của sự kiện do Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VINIF), Viện Toán học và Trung tâm Thông tin Tư liệu – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam phối hợp tổ chức, ngày 20/3/2021, tại Hà Nội. Sự kiện nhằm hướng ứng Ngày Toán học quốc tế 14/3.
Phát biểu tại sự kiện, GS. Phùng Hồ Hải, Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam cho biết, Ngày Toán học năm nay Ban Tổ chức hướng tới các bạn sinh viên và học sinh THPT cùng các vị phụ huynh và những ngời yêu Toán, quan tâm tới Toán học.
Trả lời cho câu hỏi Toán học hiện đang ở đâu trong đời sống? Các nhà Toán học đã chia sẻ những thông tin thú vị về việc ứng dụng Toán vào mọi mặt của đời sống. Từ mối liên hệ giữa Toán học với tự nhiên, đến sự xuất hiện của lý thuyết Toán trong những suy tư về triết học, thiết kế kiến trúc, trò chơi may rủi và ứng dụng của các bài toán vận trụ học, tối ưu hóa, nảy sinh từ thực tế đời sống sản xuất của Việt Nam. Hơn nữa, với sự phát triển của công nghệ hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh của “số hóa” và đại dịch Covid-19, Toán học càng thể hiện rõ tầm quan trọng.
Ngoài các bài nói chuyện của các nhà Toán học, trong khuôn khổ sự kiện còn diễn ra tọa đàm thảo luận về cơ hội nghề nghiệp, hướng phát triển cho sinh viên học Toán. Qua đó, sự kiện góp phần định hướng và động viên các bạn trẻ yêu Toán theo đuổi con đường Toán học, giúp họ hiểu Toán học ngày nay không chỉ là những nghiên cứu khô khan mà còn có rất nhiều ứng dụng trực tiếp vào cuộc sống và khoa học.
Bài giảng 1: Những Khối đa diện đều và những bí ẩn toán học
Diễn giả: PGS. TSKH. Phan Thị Hà Dương – Giám đốc điều hành Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VINIF)
Tóm tắt: 2000 năm trước công nguyên những khối đa diện đều đã được chạm khắc trong các hang đá, và hơn 2020 năm sau công nguyên, những khối đa diện đều vẫn là đề tài của một lời giải cho một giả thuyết toán học, một lời giải kết hợp giữa toán học lý thuyết và sức mạnh tính toán của các thuật toán tin học hiện đại nhất. Trải dài 4000 năm ấy, những khối đa diện đều đã là hình tượng cho những suy tư sâu xa về triết học, những định lý toán học, những thiết kế kiến trúc và cả những trò chơi may rủi. Bao nhiêu câu hỏi, bao nhiêu bí ẩn, bao nhiêu lý thuyết đã phát sinh từ 5 khối hình tưởng như hiền hòa ấy. Hãy cùng chúng tôi khám phá nhé!
Bài giảng 2: Vẻ đẹp của vận trù học và toán tối ưu qua các ứng dụng thực tiễn tại Việt Nam
Diễn giả: TS. Hà Minh Hoàng – Phó trưởng khoa Công nghệ Thông tin, Trường Đại học Phenikaa
Tóm tắt: Vận trù học và toán tối ưu có một lịch sử phát triển lâu đời với vô vàn các câu chuyện áp dụng thành công tạo tác động lớn đối với sự phát triển kinh tế, xã hội tại nhiều quốc gia trên thế giới. Trong bài nói chuyện này, chúng ta sẽ tìm hiểu vẻ đẹp của toán ứng dụng qua các bài toán vận trù học, tối ưu hóa nảy sinh từ thực tế đời sống sản xuất của Việt Nam trong rất nhiều lĩnh vực như giao thông, nông nghiệp, viễn thông, truyền hình, giáo dục, y tế, v.v.
Bài giảng 3: Toán học trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19
Diễn giả: PGS.TS. Nguyễn Ngọc Doanh – Giảng viên Khoa học máy tính, Khoa Công nghệ Thông tin, Trường Đại học Thủy lợi
Tóm tắt: Theo thống kê của tổ chức y tế thế giới (WHO), tính đến ngày 11 tháng 3 năm 2021 thế giới đã ghi nhận trên 117 triệu ca mắc và trên 2,6 triệu người tử vong do COVID-19 tại 221 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tổng số bệnh nhân COVID-19 hồi phục là trên 76 triệu và còn gần 26 triệu bệnh nhân đang điều trị, trong đó có khoảng trên 106 ngàn trường hợp bệnh nặng hoặc nguy kịch. Các quốc gia trên thế giới đã và đang áp dụng những chính sách khác nhau nhằm ứng phó với đại dịch Covid-19 và trong số đó Việt Nam vẫn đang là hình mẫu về các chính sách chống dịch hiệu quả phù hợp với điều kiện kinh tế-xã hội của mình. Để có được những chính sách hiệu quả thì việc nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ trong phân tích xử lý thông tin đóng một vài trò chìa khoá. Trong bài nói này, chúng tôi giới thiệu một số ví dụ minh hoạ vai trò của Toán học trong phân tích xử lý thông tin hỗ trợ ra quyết định chính sách trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19.
Bài giảng 4: Chuyện của Paul
Diễn giả: GS Vũ Hà Văn – Giám đốc khoa học Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VINIF)
Tóm tắt: Một trong những nhân vật nổi tiếng nhất của World Cup 2010 là anh Paul bạch tuộc. Bạch tuộc đây không phải tên hiệu xã hội đen của Paul, như Hải rồng xanh hay Hoàng sư tử. Paul là một bạch tuộc chính cống, tức là nó có 8 vòi, và bơi trong một bể nước.
Paul nổi tiếng vì nó đã đoán trúng kết quả cả 7 trận đấu của tuyển Đức. (Paul mang quốc tịch Đức, hay chính xác hơn, nó cư trú trong bể cá của một quán ăn tại Đức.) Phải nói rằng đoán trúng kết quả 3,4 trận đấu liên tiếp là điều rất ít nhà bình luận thể thao nào làm được . Duy nhất có xác xuất gần 100 phần trăm ngang với Paul, không ai khác ngoài Pele vĩ đại, người thường xuyên đoán sai hầu như tất cả các trận đấu.
Chúng ta sẽ nhìn lại chuyện của Paul với con mắt toán học, và thảo luận một số vấn đề liên quan.
Tìm hiểu thêm về chương trình:
Báo Tiền phong: Học Toán thế nào, làm việc ở đâu? (tienphong.vn)
Báo Khoa học & Đời sống: Toán: Học thế nào và Làm ở đâu | Khoa học và Đời sống (khoahocdoisong.vn)